Nagroda ?Świadek Historii? dla dr. T. Borowskiego-Beszty i E. Dziemianowicza. GALERIA

Sześć osób zo­sta­ło dziś (2014-09-26) uho­no­ro­wa­nych na­gro­da­mi "Świa­dek Histo­rii" (już w szóstej edycji) przy­zna­wa­ny­mi przez IPN za dzia­ła­nia na rzecz upa­mięt­nia­nia i po­pu­la­ry­za­cji naj­now­szej hi­sto­rii Pol­ski. W tym roku IPN uho­no­ro­wa­ł: dr. Ta­de­usza Bo­row­skie­go-Besz­tę, Edwar­da Dziemia­no­wi­cza (na­gro­dę ode­brał syn Krzysz­tof), Ma­ria­na (po­śmiert­nie) i Tadeusza Kier­snow­skich, An­drze­ja Ryb­ni­ka (Dyrektora XI LO w Białymstoku), Jana Trusz­kow­skie­go  oraz Szko­łę Pod­sta­wo­wą nr 5 im. Sta­ni­sła­wa Sta­szi­ca w Łomży (na­gro­dę ode­bra­ła Dy­rek­tor Mał­go­rza­ta Pie­tru­se­wicz). Kapituła nagrody wybrała wyróżnionych spo­śród 39 zgło­szeń. Nagrody wręczali wi­ce­pre­zes IPN dr Paweł Ukiel­ski raz Dy­rek­tor Od­dzia­łu IPN w Białymstoku Bar­ba­ra Bo­ja­ryn-Ka­zbe­ruk.

Tegoroczna edycja jest szczególnie ważna dla Łap, bowiem w Łapach mieszka Edward Dziemianowicz i z Łap pochodzi (i wciąż z naszym miastem jest związany) dr Ta­de­usz Bo­row­ski-Besz­ta. Przemawiając w imieniu laureatów, T. Borowski-Beszta podkreślił rolę świadków historii i potrzebę budowania miejsc pamięci. Przywołał słowa kard. Stefana Wyszyńskiego, jakie umieszczono na po­mni­ku Sy­bi­ra­ków w Kol­nie (wniesionego z inicjatywy jednego z laureatów tegorocznej nagrody): „Gdy gaśnie pamięć ludzka, dalej mówią kamienie”. Podczas uroczystości o każdym z laureatów zaprezentowano krótką filmową prezentację.

Oto krótkie noty biograficzne naszych laureatów:

Ta­de­usz Bo­row­ski-Besz­ta – urodzony w 1934 r. w Łapach. W 1940 r. wraz z rodziną zesłany na Sybir. Syn ka­pi­ta­na Mar­ci­na Bo­row­skie­go-Besz­ty za­mor­do­wa­ne­go w Ka­ty­niu. M.?in. opi­sał wy­wóz­ki miesz­kań­ców i pa­cjen­tów na Sy­be­rię oraz eks­ter­mi­na­cję pacjen­tów szpi­ta­la psy­chia­trycz­ne­go w Cho­rosz­czy do­ko­na­ną przez Niem­ców w 1941 r. Dzię­ki jego sta­ra­niom wzniesiono po­mnik we wsi Bo­row­skie-Wy­py­chy, upa­mięt­nia­ją­cy ofia­ry zbrod­ni w Ka­ty­niu, ale także kilka innych pomników. Współtworzył Klub Inteligencji Katolickiej w Białymstoku. T. Borowski poma­ga pol­skim re­pa­trian­tom z Ka­zach­sta­nu, or­ga­ni­zu­je wy­jaz­dy do miejsc kaźni ofiar zbrod­ni ka­tyń­skiej. Twórca hospicjum w Białymstoku. 

Edward Dzie­mia­no­wicz – urodzony w Łapach w 1923 r., od 1942 r. żoł­nierz AK, pseu­do­nim „Czar­ny”. Po za­koń­cze­niu oku­pa­cji niemiec­kiej, w 1944 roku z po­le­ce­nia pod­zie­mia nie­pod­le­gło­ścio­we­go wstą­pił do Mi­li­cji Oby­watel­skiej, a następnie pra­co­wał w Urzę­dzie Bez­pie­czeń­stwa. Po czte­rech mie­sią­cach zde­zer­te­ro­wał z bro­nią  do od­dzia­łu kpt. Ka­zi­mie­rza Ka­mień­skie­go "Hu­za­ra", uczest­ni­cząc w licz­nych ak­cjach zbroj­nych. W 1949 r. zo­stał aresz­to­wa­ny i ska­za­ny na karę 15 lat wię­zie­nia. Zwol­nio­ny po prze­mia­nach paź­dzier­ni­ka 1956 r. w wy­ni­ku amne­stii. Po 1989 r. wie­lo­krot­nie spo­ty­kał się z mło­dzie­żą, by opo­wia­dać o swo­ich lo­sach. Dzia­ła na rzecz upa­mięt­nia­nia żoł­nie­rzy pod­zie­mia.

W uroczystości w imieniu Klubu Radnych Prawa i Sprawiedliwości wzięli udział radni Sławomir Maciejewski i Roman Czepe. Ponieważ wręczenie nagrody odbywało się podczas sesji (pisaliśmy o tym wczoraj) Przewodniczący Klubu Radnych S. Maciejewski zwrócił się o przerwę w obradach. (Chodziło o ok. dwie godziny). Rada Miejska większością głosów nie zgodziła się na przerwę w obradach. W dyskusji dochodziło do kuriozalnych argumentów. Radna władzy K. Grabowska stwierdziła, że mogą w IPN nie życzyć sobie większej delegacji z Łap, skoro zaproszenia nie przysłano do Rady. Odpowiedź, że można telefonicznie upewnić się w IPN, czy wstęp jest wolny, jakoś radnej nie przekonała. Pożałowano czasu, nie chciano przedłużać sesji. Na uroczystość do białostockiego IPN, poza radnymi, przybyło jednak kilkoro mieszkańców. Nie był obecny nikt z władz Gminy Łapy. (Pozostałe gminy, mające swoich laureatów, reprezentowane były przez burmistrzów i wójtów). W imieniu Burmistrza Łap przybył rzecznik prasowy Urzędu.  

Prasa o wręczeniu nagrody: http://wpolityce.pl/historia/215539-swiadek-historii-nagrody-ipn-za-upamietnianie-najnowszej-historii-polski-zobacz-zdjecia?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+wPolitycepl+(wPolityce.pl+%2F+wSumie.pl+-+Najnowsze)

http://wiadomosci.onet.pl/bialystok/wreczono-honorowe-nagrody-swiadek-historii/g0npg

http://bialystok.gazeta.pl/bialystok/1,35235,16705752,Oto_swiadkowie_historii__Nagrodzil_ich_IPN.html

Historia http://www.portal.lapy.pl/historia